S
Serkan Ulukut
Misafir
Metaverse pazar büyüklüğünün 2030 yılında 1,5 trilyon doları geçmesinin beklendiğinden bahsetmiştik. Buradaki pazara artırılmış gerçeklik, sanal gerçeklik, karma gerçeklik, hepsini bir çatı altında toplayan genişletilmiş gerçeklik ve yapay zekayı kapsayan ürünler de dahil.
Metaverse gittikçe filmlerde betimlenen dünyalara dönüşüyor. Türünün ilk örneği olarak 2019 Şubat ayında Fortnite içerisinde düzenlenen interaktif Marshmallo konseri yaklaşık 11 milyon insanın katılımıyla olağanüstü bir başarı elde etmişti. Bundan 1 yıl sonra, 24 Nisan 2020’de yine Fortnite’ta düzenlenen Travis Scott konseri de, 12 milyonu platform içinde olmak üzere toplamda 27 milyon kullanıcının üzerinde katılımıyla daha büyük bir başarıya imza atmıştı. Üstelik tıpkı gerçek konserlerde olduğu gibi, bu etkinliklerde birçok ticari ürün de satıldı. Bunlar arasında avatar görünümleri ve dans hareketleri NFTleri de mevcuttu. Travis Scott bu konserden, NFT ve fiziksel ürün satışlarını da ekleyince toplamda 20 milyon dolar gelir elde etti. Bu tek bir konserden elde edilen gelir, Travis Scott’ın 2019 yılında fiziksel olarak gerçekleştirdiği Astroworld konser turunda elde ettiği 53,5 milyon dolarlık gelirin yüzde 37’sine denk geliyor.
Fortnite’da düzenlenen bu konserlerin başarılarının en büyük sebeplerinden biri oyuncuların Fortnite oyun özelliklerini, satın aldıkları görünümleri ve dans hareketlerini kullanarak konserle birebir etkileşime geçmesi ve harika görsel efektler içeren, hatta boyut değiştiren konsere görsel katkıda bulunmaları, konserin, hatta video klipin birer parçası haline gelmeleri idi.
Bored Ape Yacht Club, Doodles ve Crypto Punks gibi yüksek hacimli NFT projelerinin de yardımıyla, NFT piyasası geçtiğimiz yıl yaklaşık 17 milyar dolarlık bir satış hacmine ve yüzde 20 bin büyüme oranına ulaştı. Şimdilerde piyasaların durgun olmasını fırsat bilen yatırımcılar ve koleksiyoncular yatırım yapacak yeni alanları keşfe çıkıyorlar. NFT’lerin Metaverse teknolojisiyle birlikte yeni kullanım alanları ve yararlılıklar bulması da bu yatırımcıların ilgisini çekiyor.
Non-Fungible.com’un yayınladığı son rapora göre global anlamda Metaverse NFT’leri henüz toplam NFT piyasasının sadece yüzde 3’ünü oluşturuyor ve o da 513 milyon dolarlık bir hacme tekabül ediyor. Raporda belirtilen diğer NFT türleri ise şöyle: Yararlılık, Sanat, Oyun ve Koleksiyonlar. Yararlılık hemen hemen Metaverse alt dalıyla aynı hacimde iken Sanat 2 milyar dolar, Oyun yaklaşık 3,9 milyar dolar ve koleksiyonluk NFT’ler ise yaklaşık 6,2 milyar dolarlık satış hacimlerine sahip.
Öte yandan Nansen NFT 500 listesi üzerinden yapılan araştırmada NFT türleri ve alt kategorileri daha detaylı bir şekilde biçimlendirilmiş. Şu yazımızda ulaşabileceğiniz verilere göre, yatırım getirisi açısından metaverse NFT’leri 2022’nin ilk çeyreğinde piyasada lider pozisyonunu üstlendi. Ayrıca listede sosyal kullanıma sahip olan NFTler başı çekerken bunu Metaverse ve Oyun NFTleri izliyor. Sanatsal NFT’ler ise Mart-Nisan aylarında en az ilgi gören kategori olmuş. Başı çeken Sosyal NFTlerin alt kategorilerini karşılaştırdığımızda ise Profil resmi kategorisi başı çeken alt segment. Diğer taraftan, aynı rapora göre Metaverse NFTlerini karşılaştırdığımızda en büyük ilginin Arsa ve Emlak üzerinde olduğunu görüyoruz. Bunu Avatar, Varlık ve Utility tokenlerı takip ediyor.
Metaverse üzerinde düzenlenen konser etkinliklerinden yukarıda bahsetmiştik. Bu trende Justin Bieber ve özellikle son zamanlarda kripto dünyasına ilgisi ile tanınan ünlü rapçi Snoop Dogg da katılıyor. 4 Nisan’da Crypto.com’da NFT hareketi ile ilgili şarkısı Diamond Joint’i NFT olarak satışa çıkaran ünlü rapçi, kendisinin de yüksek miktarlarda yatırım yaptığı Sandbox üzerinde bir konser vermeyi planlıyor. Diğer yandan bir Metaverse etkinlik şirketi olan RLTY, müşterilerine Metaverse üzerinde etkinlik mekanları yaratıyor. Şirket yakınlarda 4 milyon Euro’luk bir yatırım aldı.
Sanal arazi satışları her ne kadar ilk başta kulağa biraz tuhaf gelse de kısa sürede anlaşılabilir olmaya başladı. Lakin bu alandaki potansiyeli görmek çok da zor değil. Metaverse’te bir araziye sahip olanlar bu arazileri, bu araziler üzerindeki bazı özel işlevlere sahip binaları, hatta reklam panolarını bile kiralayabiliyor, böylece pasif gelir elde edebiliyorlar. Tıpkı gerçek dünyada bir arsa ya da daire kiralamak gibi. Buradaki arazileri satın alan firmalar ise, daha önce örneğini verdiğimiz Gucci gibi, bu alanları kendi özel tasarımlarıyla süsleyerek ve ilginç etkinlikler düzenleyerek hem kendi müşteri kitlelerine hem de yeni bir kitleye hitap edebiliyor ve bu kitlenin marka ile etkileşim kurabileceği bir platform yaratabiliyorlar.
İleride, birçok öncü markanın metaverse dünyalarında mağaza açtığına tanık olacağız gibi görünüyor. Geç kalan markalar ise belki bu mağazaları için ihtiyaç duyacakları arazileri veya binaları ilk sahiplerinden kiralamak zorunda kalabilir.
Pandeminin de etkisiyle bütün dünya ülkeleri uzun zamandır görmedikleri enflasyon oranları ile mücadele ediyor. Amerika’da yıllık enflasyon Mart ayı itibariyle yüzde8,5’u buldu ve artmaya devam ediyor. Dolayısıyla insanlar, bu enflasyon oranlarının üzerinde getiri getirecek enstrümanlara yöneliyor.
Aslında DeFi üzerinde staking ve Yield Farming gibi pasif getiri araçları zaten uzun zamandır mevcut. Ancak metaverse üzerinde henüz yeni sayılırlar. Metaverse içinde NFT’ler ile de desteklenmiş finansal hizmetler ve getiri protokolleri, yatırımcılara pasif getiri ve başka teşviklerle öne çıkıyor. Henüz emekleme aşamasında olan bu protokoller, ileride daha çok insan tarafından keşfedildiğinde, erken yatırımcılara büyük avantajlar sağlayabilir.
Üstelik NFT ticaretinin, 2025 yılına kadar tüm kripto ticaretinin yüzde 10'unu oluşturabileceği tahmin ediliyor. Bu da sadece NFT'lerden 6.9 milyar dolarlık bir gelire tekabül ediyor. Ayrıca Binance, Coinbase gibi borsalar ve Rarible, OpenSea gibi NFT pazar yerlerinden 2021 yılında günde 3 milyon dolar gelir elde edildiğini ekleyelim.
Bütün bu veriler ışığında, NFT piyasasındaki durağanlığın uzun vadede hem kripto piyasasının canlanması ve hem de yeni projelerin hayata geçmesi ile yerini hareketli bir döneme bırakabileceğini söyleyebiliriz.
Kaynak : Webrazzi
Metaverse gittikçe filmlerde betimlenen dünyalara dönüşüyor. Türünün ilk örneği olarak 2019 Şubat ayında Fortnite içerisinde düzenlenen interaktif Marshmallo konseri yaklaşık 11 milyon insanın katılımıyla olağanüstü bir başarı elde etmişti. Bundan 1 yıl sonra, 24 Nisan 2020’de yine Fortnite’ta düzenlenen Travis Scott konseri de, 12 milyonu platform içinde olmak üzere toplamda 27 milyon kullanıcının üzerinde katılımıyla daha büyük bir başarıya imza atmıştı. Üstelik tıpkı gerçek konserlerde olduğu gibi, bu etkinliklerde birçok ticari ürün de satıldı. Bunlar arasında avatar görünümleri ve dans hareketleri NFTleri de mevcuttu. Travis Scott bu konserden, NFT ve fiziksel ürün satışlarını da ekleyince toplamda 20 milyon dolar gelir elde etti. Bu tek bir konserden elde edilen gelir, Travis Scott’ın 2019 yılında fiziksel olarak gerçekleştirdiği Astroworld konser turunda elde ettiği 53,5 milyon dolarlık gelirin yüzde 37’sine denk geliyor.
Fortnite’da düzenlenen bu konserlerin başarılarının en büyük sebeplerinden biri oyuncuların Fortnite oyun özelliklerini, satın aldıkları görünümleri ve dans hareketlerini kullanarak konserle birebir etkileşime geçmesi ve harika görsel efektler içeren, hatta boyut değiştiren konsere görsel katkıda bulunmaları, konserin, hatta video klipin birer parçası haline gelmeleri idi.
Bored Ape Yacht Club, Doodles ve Crypto Punks gibi yüksek hacimli NFT projelerinin de yardımıyla, NFT piyasası geçtiğimiz yıl yaklaşık 17 milyar dolarlık bir satış hacmine ve yüzde 20 bin büyüme oranına ulaştı. Şimdilerde piyasaların durgun olmasını fırsat bilen yatırımcılar ve koleksiyoncular yatırım yapacak yeni alanları keşfe çıkıyorlar. NFT’lerin Metaverse teknolojisiyle birlikte yeni kullanım alanları ve yararlılıklar bulması da bu yatırımcıların ilgisini çekiyor.
Non-Fungible.com’un yayınladığı son rapora göre global anlamda Metaverse NFT’leri henüz toplam NFT piyasasının sadece yüzde 3’ünü oluşturuyor ve o da 513 milyon dolarlık bir hacme tekabül ediyor. Raporda belirtilen diğer NFT türleri ise şöyle: Yararlılık, Sanat, Oyun ve Koleksiyonlar. Yararlılık hemen hemen Metaverse alt dalıyla aynı hacimde iken Sanat 2 milyar dolar, Oyun yaklaşık 3,9 milyar dolar ve koleksiyonluk NFT’ler ise yaklaşık 6,2 milyar dolarlık satış hacimlerine sahip.
Öte yandan Nansen NFT 500 listesi üzerinden yapılan araştırmada NFT türleri ve alt kategorileri daha detaylı bir şekilde biçimlendirilmiş. Şu yazımızda ulaşabileceğiniz verilere göre, yatırım getirisi açısından metaverse NFT’leri 2022’nin ilk çeyreğinde piyasada lider pozisyonunu üstlendi. Ayrıca listede sosyal kullanıma sahip olan NFTler başı çekerken bunu Metaverse ve Oyun NFTleri izliyor. Sanatsal NFT’ler ise Mart-Nisan aylarında en az ilgi gören kategori olmuş. Başı çeken Sosyal NFTlerin alt kategorilerini karşılaştırdığımızda ise Profil resmi kategorisi başı çeken alt segment. Diğer taraftan, aynı rapora göre Metaverse NFTlerini karşılaştırdığımızda en büyük ilginin Arsa ve Emlak üzerinde olduğunu görüyoruz. Bunu Avatar, Varlık ve Utility tokenlerı takip ediyor.
Metaverse aracılığı ile öne çıkan NFT kullanım alanları
Sanal etkinlikler
Metaverse üzerinde düzenlenen konser etkinliklerinden yukarıda bahsetmiştik. Bu trende Justin Bieber ve özellikle son zamanlarda kripto dünyasına ilgisi ile tanınan ünlü rapçi Snoop Dogg da katılıyor. 4 Nisan’da Crypto.com’da NFT hareketi ile ilgili şarkısı Diamond Joint’i NFT olarak satışa çıkaran ünlü rapçi, kendisinin de yüksek miktarlarda yatırım yaptığı Sandbox üzerinde bir konser vermeyi planlıyor. Diğer yandan bir Metaverse etkinlik şirketi olan RLTY, müşterilerine Metaverse üzerinde etkinlik mekanları yaratıyor. Şirket yakınlarda 4 milyon Euro’luk bir yatırım aldı.
Sanal araziler ve binalar
Sanal arazi satışları her ne kadar ilk başta kulağa biraz tuhaf gelse de kısa sürede anlaşılabilir olmaya başladı. Lakin bu alandaki potansiyeli görmek çok da zor değil. Metaverse’te bir araziye sahip olanlar bu arazileri, bu araziler üzerindeki bazı özel işlevlere sahip binaları, hatta reklam panolarını bile kiralayabiliyor, böylece pasif gelir elde edebiliyorlar. Tıpkı gerçek dünyada bir arsa ya da daire kiralamak gibi. Buradaki arazileri satın alan firmalar ise, daha önce örneğini verdiğimiz Gucci gibi, bu alanları kendi özel tasarımlarıyla süsleyerek ve ilginç etkinlikler düzenleyerek hem kendi müşteri kitlelerine hem de yeni bir kitleye hitap edebiliyor ve bu kitlenin marka ile etkileşim kurabileceği bir platform yaratabiliyorlar.
İleride, birçok öncü markanın metaverse dünyalarında mağaza açtığına tanık olacağız gibi görünüyor. Geç kalan markalar ise belki bu mağazaları için ihtiyaç duyacakları arazileri veya binaları ilk sahiplerinden kiralamak zorunda kalabilir.
Finansal hizmetler
Pandeminin de etkisiyle bütün dünya ülkeleri uzun zamandır görmedikleri enflasyon oranları ile mücadele ediyor. Amerika’da yıllık enflasyon Mart ayı itibariyle yüzde8,5’u buldu ve artmaya devam ediyor. Dolayısıyla insanlar, bu enflasyon oranlarının üzerinde getiri getirecek enstrümanlara yöneliyor.
Aslında DeFi üzerinde staking ve Yield Farming gibi pasif getiri araçları zaten uzun zamandır mevcut. Ancak metaverse üzerinde henüz yeni sayılırlar. Metaverse içinde NFT’ler ile de desteklenmiş finansal hizmetler ve getiri protokolleri, yatırımcılara pasif getiri ve başka teşviklerle öne çıkıyor. Henüz emekleme aşamasında olan bu protokoller, ileride daha çok insan tarafından keşfedildiğinde, erken yatırımcılara büyük avantajlar sağlayabilir.
Üstelik NFT ticaretinin, 2025 yılına kadar tüm kripto ticaretinin yüzde 10'unu oluşturabileceği tahmin ediliyor. Bu da sadece NFT'lerden 6.9 milyar dolarlık bir gelire tekabül ediyor. Ayrıca Binance, Coinbase gibi borsalar ve Rarible, OpenSea gibi NFT pazar yerlerinden 2021 yılında günde 3 milyon dolar gelir elde edildiğini ekleyelim.
Bütün bu veriler ışığında, NFT piyasasındaki durağanlığın uzun vadede hem kripto piyasasının canlanması ve hem de yeni projelerin hayata geçmesi ile yerini hareketli bir döneme bırakabileceğini söyleyebiliriz.
Kaynak : Webrazzi