Ukrayna’nın büyük çaplı son drone saldırısında 2007’de geliştirilmeye başlayan açık kaynaklı bir yazılımın kullanıldığı öne sürüldü.
Hobi amaçlı drone projeleri için geliştirilen açık kaynaklı ArduPilot yazılımının, Ukrayna’nın Örümcek Ağı adı verilen son drone saldırısında kullanıldığı ileri sürüldü. Söz konusu saldırıda Rusya'nın stratejik uzun menzilli bombardıman uçaklarının üçte birinin yok edildiği açıklanmıştı. Yazılımın geliştiricileri, kodlarının böyle büyük çaplı bir askeri operasyonda kullanıldığı haberinin karşısında şaşkınlığa uğradı. 404Media’nın haberine göre, ArduPilot’un kurucularından Chris Anderson, LinkedIn’de saldırı görüntülerinin altına şu yorumu yaptı: “Bu ArduPilot. 18 yıl önce bodrum katımda yazdım. İnanılmaz.” X (eski adıyla Twitter) platformunda da paylaşım yapan Anderson, yazılımın diğer geliştiricileri Jordi Muñoz ve Jason Short’u etiketledi. Short ise yanıtında, “Bunun olacağı, bir milyon yıl düşünsem bile aklıma gelmezdi. Ben sadece uçan robotlar yapmak istemiştim” dedi. Ardından, “ArduPilot destekli drone’lar Rusya’nın stratejik bombardıman filosunun yarısını yok etti” diye ekledi. ARDUPİLOT NEDİR? 2007 yılında geliştirilmeye başlanan ArduPilot, açık kaynaklı bir uçuş kontrol yazılımı olarak biliniyor. Açık kaynaklı yazılım, kaynak kodu herkesin erişimine açık olan ve isteyen herkesin bu kodu görüntüleyip, değiştirebildiği ve dağıtabildiği yazılımlara deniyor. Chris Anderson, DIYdrones.com sitesini kurarak Lego Mindstorms setiyle ilk drone otopilotunu oluşturmuştu. 2009’da ise Jordi Muñoz’un küçük bir helikopterle otonom araç yarışmasını kazanmasının ardından, Anderson ve Muñoz birlik oldu ve 3DR adlı drone şirketini kurarak ArduPilot’un ilk sürümlerini yayınladı. Yazılım, yıllar içinde hem profesyonel hem de amatör kullanıcılar tarafından geliştirilerek bugünkü halini aldı. Ücretsiz ve özelleştirilebilir yapısıyla ArduPilot, drone’ların kalkış, uçuş ve inişini yönetebiliyor, GPS destekli harita görüntüleriyle rota belirleme (waypoint) özelliği sunuyor. Rusya’nın GLONASS sistemini kullanarak GPS sinyallerini engellemesine rağmen, ArduPilot bazı yardımcı uçuş modlarıyla çalışmaya devam edebiliyor. Bunlar arasında drone’u stabilize etme, belirli bir noktada bekletme (loitering mode) ve bağlantı kaybolduğunda devreye giren güvenlik önlemleri yer alıyor. ASKERİ KULLANIMI DÜŞÜNMEMİŞLERDİ Yazılımın resmi sitesinde, ArduPilot’un “güvenilir, çok yönlü ve birçok araç türünü destekleyen açık kaynak bir otopilot sistemi” olduğu belirtiliyor. Kullanım alanları arasında arama kurtarma, sualtı araçları, 3D haritalama, otonom çim biçme makineleri ve traktörler bulunuyor. Ancak sitede yazılımın askeri amaçlarla kullanımı hakkında herhangi bir bilgi yer almıyor. Yine de 2023 yılı verilerine göre yazılım hem Ukrayna’da hem de Rusya’da yaygın olarak kullanılıyor.
Kaynak : NTV